جی پی اس و نقشه های کاغذی – قسمت هفتم

کار با نقشه برداری مرکارتور عرضی جهانی (UTM):

مرکارتور عرضی جهانی معمولترین و مرسوم ترین نوع نقشه برداری می باشد.(این روش منشعب از نقشه برداری مرکارتور اصلی است که در آن طول از طریق نقشه برداری از سطح زمین بر روی یک استوانه حفظ می گردد )

این مسئله باعث می شود که خطوط طول و عرض جغرافیایی با زوایای راست تقسیم گردند و بدین ترتیب مشکل نزدیک شدن نصف النهارها در قطبین به یکدیگر از میان برود. سیستم UTM به منظور تنظیم یک سیستم گسترده نقشه برداری جهانی پیشرفته توسعه یافته است. نقشه برداری مرکارتور عرضی در 60 موقعیت برای ایجاد 60 منطقه در سراسر جهان استفاده می گردد یعنی هر 6 درجه در پهنا هر موقعیت با استفاده از مختصات طولی و عرضی و بر حسب متر به جای درجه و دقیقه برای طول و عرض جغرافیایی اندازه گیری می شود.

مختصات طولی در 000/500 بر روی خط مرکزی (نصف النهار مبدا) هر نقطه آغز می شود. در نیمکره شمالی ، مختصات عرضی در خط استوا آغاز می شود و با حرکت به سمت قطب افزایش می یابد. در نیمکره جنوبی مختصات عرضی 000/000/1 در استوا شروع شده و با حرکت به سمت قطب کاهش می یابد تا استفاده از اعداد منفی حذف گردد. برای تعیین موقعیت مکانی خود بر روی کره زمین باید بدانید در کدام نیمکره و منطقه قرار دارید چراکه مختصات از یک منطقه به منطقه دیگر بدون در نظر گرفتن شماره منطقه و یا حرف شبکه ای منطقه ، یکسان و برابر خواهد بود.

برای مثال S،15

(S=حرف عرض جغرافیایی UTM و 15=شماره طول جغرافیایی منطقه UTM) ،

4302262N/0343911E (مختصات عرضی و طولی عددی)

در نمودار زیر اعداد و حروف منطقه UTM نشان داده شده است.

مناطق مرکارتور عرضی جهانی برای

ایالات متحده آمریکای به هم پیوسته

مرکارتور عرضی جهانی

منطقه 18 UTM

(از 84 درجه شمال تا 80 درجه جنوب)

سیستم UTM زمین را به 60 منطقه (Zone) تقسیم می کند یعنی 6 درجه به 6 درجه طول جغرافیایی . این مناطق به عنوان نقطه مرجع برای مختصات شبکه UTM در منطقه تعریف می شوند. مناطق UTM از عرض جغرافیایی 80 درجه جنوب تا 84 درجه شمال ادامه دارند. در مناطق قطبی سیستم شبکه جهانی قطبی رسم ارتفاعات به روش استریوسکوپی (UPS) مورد استفاده قرار می گیرد. مناطق UTM از 1 تا 60 ، عدد گذاری می شوند که نقطه شروع در خط زمان بین المللی ، طول جغرافیایی 180 درجه می باشد و تا شرق ادامه می یابد.

هر منطقه (Zone) به نوارهای افقی 8 درجه عرض جغرافیایی تقسیم می شود. حرف گذاری از جنوب به شمال صورت می گیرد که با حرف C شروع شده و با X خاتمه می یابد. دو حرف I و O نیز حذف می شوند. نوار مختصات عرضی X تنها استثنایی است که محدوده آن 12 درجه است. در زمان استفاده از مختصات UTM این حروف به همان ترتیب اعداد ، توصیف شده و عمل می کنند.

بیش از 600 نقشه توپوگرافی USGS با مقیاس 1:24000 ، 7.5 دقیقه در مربع از شبکه نزدیک به خط استوا تنظیم می شود که در آن مقیاس زاویه انحراف مسیر جهت حداقل است. بدین ترتیب راهبری به موقعیت مکانی مورد نظر آسان بوده و اندازه گیری واقعی مسافت از یک نقطه تا نقطه دیگر امکانپذیر می باشد.

ادامه دارد . . .

ترجمه: ل – هدایتی

کارشناس فنی: علیرضا کیایی