نکاتی در مورد زنده ماندن در آب

با آغاز این مقاله قصد داریم به مرور مبحث آموزشی و مفیدی را در رابطه با آشنایی با محیط های آبی ، خطرات مختلف آب و نهایتا زنده ماندن در آب را آغاز کنیم. در همین راستا در این اولین مقاله سعی می کنیم نکاتی کلی و مفید را جهت یک اطلاعات پایه در این زمینه خدمتتان شرح دهیم.

بطور کلی روبرو شدن با آب یکی از شرایط غیر قابل اجتناب برای ماجراجویان در طول زندگی ماجراجویی ایشان می باشد و همچنین هر انسانی به هر دلیلی می تواند در مواجهه با آب قرار گیرد. در شرایط بقا شما به هر دلیلی ممکن است برای نجات خود مجبور شوید با آب دست و پنجه نرم کنید. مواجهه با آب می تواند به دلایلی مانند غرق شدن در دریا ، دریاچه ها ، رودخانه و مرداب باشد و یا حتی شاید برای نجات خود از یک شرایط اضطراری مجبور به عبور از این مناطق باشید. به همین دلایل شما باید با آب و فنون مختلف شنا و همچنین انواع نجات بخشی ها در آب و همچنین با خطرات مختلف آب آشنایی داشته باشید و همچنین تجاربی را در اختلاف شرایط آب های مختلف نظیر دریا ، دریاچه ، رودخانه و مرداب و یا حتی کانال ها و سدها و خطرات ویژه هر کدام داشته باشید. زیرا به جز شرایط مشابه ای که دارند یکسری موارد خاص بر هر کدام از این شرایط حاکم است که دانستن آنها می تواند کمک بزرگی در عبور موفقیت آمیز فرد از یک شرایط بقا باشد.

بد نیست بدانید که اکثر افراد در آبهای کم عمق (استخر ها، رودخانه ها ، سدها) و تعدادی نیز در دریا ها غرق می شوند. آمار نشان می دهد که:

– 80 درصد از غریق ها مرد

– 40 درصد از افراد غرق شده زیر 18 سال و

– 70 درصد نیز در محدوده 20 متری غرق می شوند.

خطرات آب بطور کلی:

دمای آب

حرکت آب

دمای آب:

یکی از خطرات مهم آب دمای پایین آن می باشد که در مواجهه با آن خطر هیپوترمی و یا سرما زدگی به شدت افزایش می یابد و آشنایی با این خطر و چگونگی برخورد با سطوح مختلف آن برای ما از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

هیپوترمی زمانی اتفاق می افتد که دمای بدن خصوصا دمای قلب، مغز و شش ها کاهش یابد. ایمرسیون هیپوترمی، نوع حاد و شدید کاهش دمای بدن است که در اثر فرو رفتن و غوطه وری فرد در داخل آب سرد به وجود می آید.

دمای طبیعی بدن انسان در حدود 37 درجه سانتیگراد (98 درجه فارنهایت) است و این دما باید ثابت باشد تا قلب، مغز و شش ها درست کار کنند. حفظ و ثابت نگه داشتن دمای بدن بر عهده بخش ویژه ای از مغز است که نسبت به تغییرات جزیی دما حساس است و دارای گیرنده های سطحی برای دمای بدن می باشد.

در شرایط غیر طبیعی، دمای بدن تغییر می کند و زمانی که اختلاف بین دمای طبیعی بدن و محیط سرد بیرون به اندازه کافی زیاد شود، مکانیسم تنظیم دمای بدن از کار افتاده و دمای بدن به شدت پایین می آید و این حالت در آب با دمای 20 درجه سانتیگراد و پایین تر اتفاق می افتد.

اثر باد سرد را در ایجاد یا تشدید هیپوترمی به یاد داشته باشید. باد اثر مهم و محسوسی بر روی دمای بدن دارد. بدن انسان به روش های مختلف اعم از تابش ، تنفس ، تبخیر و … دما از دست می دهد. هرچه دمای هوا سرد تر شود، بدن ما گرمای بیشتری از دست می دهد.

بدن انسان لایه ای نازک از هوای مجاورش را گرم می کند و همین لایه نازک مانند عایقی دمای بدن را حفظ می کند. درصورتی که این لایه هوای گرم شده توسط باد جابجا شود، کاهش گرما محسوس خواهد بود و بدن انسان احساس سرما می کند. این همان مکانیسمی است که توسط پنکه بدن احساس خنکی می کند . شاید تا به حال این سوال برایتان مطرح شده باشد که باد پنکه همان هوا با دمای محیط را به ما می وزد پس چگونه خنک می شویم؟ در حال حاضر می دانیم که باد آن لایه نازک گرم شده مجاور سطح بدن ما را جابجا کرده و باعث خنکی می شود و همین مکانیسم در باد های سرد باعث سرد شدن و یا تشدید سرمازدگی می شود.

بدن انسان زمانی که در شرایط سرد محیط قرار گیرد، واکنش های زیر را نشان می دهد:

در دمای بین 35 تا 37 درجه سانتیگراد بدن:

– لرزش شدید و غیر قابل کنترل

– اعمال بدن مختل می شود

در دمای بین 33 تا 35 درجه سانتیگراد بدن:

– لرزش بدن خیلی شدید

– اشکال در حرف زدن

در دمای بین 30 تا 33 درجه سانتیگراد بدن:

– لرزش بدن کم شده اما عضلات بدن سفت و سخت می شوند

– هماهنگی عضله کاهش یافته و حرکات فرد غیر عادی می شوند

– این حالت( عدم هماهنگی ) شامل کلیه اندام های بدن می شود

– قدرت درک و فهم کلی شخص کم شده و دچار افکاری پریشان و احتمالا فراموشی نیز می شود

در دمای بین 27 تا 30 درجه سانتیگراد بدن:

– شخص بیهوش می شود

– عدم واکنش به سخنان اطرافیان

– عدم واکنش به اکثر عملکردهای بدن

– ضربان نامنظم قلب

در دمای زیر 25 درجه سانتیگراد بدن:

– از کار افتادن مراکز قلبی – تنفسی در مغز

– احتمال ورم و خونریزی در شش ها

– مرگ

درمان هیپوترمی

برای درمان فردی که دچار هیپوترمی شده باید دمای بدنش را به آرامی و به تدریج بالا برد. اگر شخص هوشیار بود، اعمال زیر را انجام دهید:

– شخص را از آب بیرون بیاورید

– فورا او را به مکان امن و دور از باد و باران منتقل کنید

– یک مکان گرم و خشک و حفظ شده تدارک ببینید

– لباسهای خیس شخص را بیرون آورده و او را با پتو یا کیسه خواب بپوشانید

– او را به حالت چمباتمه قرار دهید تا دمای بدنش به تدریج بالا رود

– به مصدوم نوشیدنی های گرم و شیرین بدهید

– کمک های اولیه پزشکی را انجام دهید

اعمال زیر را نباید انجام دهید:

– استفاده از گرمای زیاد خارجی نظیر آتش و گرم کننده های الکتریکی برای بدن مصدوم

– ماساژ دادن دست ها و پاهای مصدوم

– خوراندن الکل به مصدوم

– جابجایی مصدوم

درصورتی که مصدوم بیهوش بود، شیوه معمول حفظ سیستم تنفسی و گردش خونی وی را در طول احیا دنبال کنید

مدت زمان زنده ماندن در آب

مدت زمان زنده ماندن هر شخص در آب بستگی به سن، جنس ، وزن و اندازه بدنش دارد. اعداد جدول زیر مربوط به افراد بزرگسال با اندازه بدنی متوسط و وزن تقریبی 70 کیلوگرم است.

مدت زمان زنده ماندن شخص با دمای آب رابطه محسوسی دارد.

شخصی که بطور ناگهانی درون آب سرد افتاده است، به جز لباس های سنگین مثل اورکت ، نباید بقیه لباسهایش را در بیاورد.

شخص با پوشیدن جلیقه نجات و قرار گرفتن در وضعیتی که گرمای کمتری از دست بدهد، مدت زمان بیشتری در آب دوام می آورد. در این وضعیت باید زانو ها خم شده و به سینه جمع شوند و دست ها از پهلوی قفسه سینه به شدت زانو ها را بفشارند. در این وضعیت فرد گرمای بدن را با تاخیر از دست می دهد و باعث محافظت نقاط حساس و آسیب پذیر بدن نظیر سر ، طرفین قفسه سینه و کشاله ران می شود.

در شرایط سخت آب سرد، فرد بدون جلیقه نجات و یا هر وسیله ای نظیر تکه ای چوب، پلاستیک ، فوم و یا … نمی تواند حتی به اندازه یک دهم توانایی اش، مسافت شنا را طی کند. اگر فرد نزدیک لاشه کشتی یا قایق بود باید تلاش کند تا خود را بالای آن برساند و با چسباندن زانو به سینه گرمای بدنش را حفظ نماید.

هرگاه تعداد نفرات گرفتار شده در آب سرد سه نفر یا بیشتر باشد ، کار اصولی دور هم جمع شدن و به هم نزدیک بودن است. این حالت برای بچه های کوچکی که گرفتار شده اند ، کارایی بیشتری دارد و با این روش بچه ها همدیگر را حمایت ، محافظت و گرم نگه می دارند.

اگر افراد بدون جلیقه نجات و یا هر وسیله مشابه و برای مدت زمان طولانی باید در قسمت عمیق آب بمانند (مثلا در انتظار رسیدن تیم نجات)، بهترین کار این است که بدون تحرک باشند تا انرژی کمتری از دست دهند و در صورت امکان با عمل آهسته پارویی دست ها ، در وضعیت چمباتمه باشند. همچنان که دمای بدن کاهش می یابد، تصمیم گیری منطقی برای شخص مشکل می شود ، اعمال حرکتی عضلات مختل می شوند و به فرد حالت بی خبری دست می دهد.

حرکت آب:

آبهای دریاها ، رودخانه ها و دریاچه های محیط ما ، دارای حرکت و جابجایی با شدت های مختلف و به دلایل مختلف هستند که این حرکت ها و جابجایی غیر از دلایل معمول می تواند به دلیل طغیان و یا جزر و مد باشد. این جابجایی ها و حرکات به هر دلیلی که باشند از عوامل بسیار خطرناک برای شناگران و اشخاصی که در آب گرفتار شده اند هستند.

خطرات حرکت و جابجایی آبها در شرایط زیر افزایش می یابد:

– گودال ها و حفره های موجود در دریا ها و رودخانه ها

– اشیاء زیر آب

– صخره ها و سواحل در حال ریزش

– تنه های شناور درخت ها

– بوته ها و شاخه های برآمده از آب

– دیوارهای شنی ساحلی

علف های هرز

یکی از مهم ترین و خطرناک ترین عواملی که در آب شما را تهدید می کند و تقریبا همه جا پیدا می شوند علف های هرز درون آب ها می باشند که باید تا حد ممکن از آنها دوری کنید. اما درصورتی که به ناچار و در یک شرایط بقا به هر دلیلی گرفتار علف های هرز و مزاحم موجود در دریاها ، مرداب ها و رودخانه ها شدید، باید موارد زیر را حتما رعایت کنید:

– خونسردی خود را با یک لحظه مکث بدست آورده و جنب و جوش زیاد نداشته باشید

– با حرکت دست اقدام به شنای قورباغه کنید

– در حالی که از دست ها برای نجات و رهایی از شرایط موجود استفاده می کنید ، از پاها زیاد استفاده نکنید

– به آرامی شنا کنید

تا آموزه ای دیگر بدرود. شاد باشید

نویسنده: علیرضا کیایی