نصب تور ماهیگیری زیر دریاچه یخ زده

در این مقاله قصد دارم به یکی از متدهای بسیار جذاب و جالبی که در بسیاری از کشور ها از جمله برخی مناطق شمال غرب کشور عزیزمان از آن برای ماهیگیری در زیر دریاچه های یخ زده استفاده می کردند بپردازم. یکی از نزدیک ترین کشورها به کشورمان که هم اکنون نیز از این روش برای ماهیگیری استفاده می کند ترکیه است.

حدود بیست و سه سال پیش برای اولین بار این روش آموخته و عملا تجربه کردم. و در حال حاضر تصمیم دارم این روش را خدمت همه علاقمندان به فراگیری مهارت های استقرار و یا بقا در طبیعت آموزش دهم.

در واقع بنده در این مقاله قصد آموزش ماهیگیری را ندارم و با فرض اینکه شما این مهارت را از هر نظر آموخته اید و در شناخت و انتخاب مکان مورد نظر، جهت موفقیت در صید، مهارت کافی را دارید، فقط به آشنایی با یکی از متدهایی که برای گسترانیدن تور ماهیگیری در زیر یخ دریاچه های یخ زده بکار می رود خواهم پرداخت. تا آنجایی که بنده در آموزش های خود فرا گرفته ام برای این منظور ۳ روش وجود دارد (البته در حد اطلاعات بنده) و البته روش های غیر مطمئن و در حد تئوری هم نیز وجود دارد که عملا و در یک تجربه واقعی هیچگونه کاربردی نخواهند داشت. اما در این مقاله به یکی از بهترین و رایج ترین روشهایی که با ابتدایی ترین امکانات قابل تهیه از خود طبیعت می توان از آن بهره برد خواهیم پرداخت.

برای روشن تر شدن موضوع اینطور بیان می کنم که قرار است در زیر یک دریاچه یخ زده جهت صید ماهی تور ماهیگیری را بگسترانیم ، همانطور که می دانید تورهای ماهیگیری که بصورت افقی گسترانیده می شوند دارای طول های متفاوتی هستند که در چنین مکانی حداقل این طول می بایست حدود ۵ الی ۲۰ متر بسته به محیطی که قصد فعالیت در آن را دارید باشد. پس برای این که بتوانیم این تور را در زیر یخ دریاچه بگسترانیم، حداقل و ساده ترین راهی که می توانیم انتخاب کنیم این است که تور را ما بین و زیر دو حفره ایجاد شده بر روی یخ که حداقل ۵ متر از یکدیگر فاصله دارند بگسترانیم. قطعا برای این منظور می بایست ابتدا بتوانیم ریسمانی را از یک حفره وارد کرده و از حفره دیگر خارج کنیم تا بتوانیم توری که در یک سر طناب بسته شده را به دنبال طناب کشیده و از حفره دیگر بیرون بکشیم تا از این طریق بتوانیم تور را در زیر یخ و مابین این دو حفره آویزان کنیم.

موضوع این مقاله دقیقا عبور دادن این رشته طناب از یک حفره و خروج آن از حفره دیگر است که با ابزار دست سازی که در شکل زیر ملاحظه می فرمایید انجام خواهد شد. تقریبا کل این ابزار از چوب، و قطعاتی هم از فلز و مقداری ریسمان ساخته می شود که البته در صورت دوری از امکانات می توانید همانطور که توضیح خواهم داد از سنگ به جای ویژگی چگالی فلز بهره ببرید.

در کشور ما تا جایی که بنده اطلاع دارم و تلاش هایی که کردم نامی برای این وسیله نیافتم و فقط به خاطر دارم که به زبان ترکی اصطلاحی عنوان می کردند که متاسفانه به خاطر ندارم اما در کشورهای دیگر نام Jigger و یا Jigger board که مفهومی شبیه به یک گاری تک اسبه را دارد بر روی آن نهادند و در سالهای اخیر با نام های تقریبا مشابهی و بصورت تولیدات کارخانه ای در برخی کشورها تولید و به فروش می رسد. تا آن جا که مدل های الکترونیکی و الکتریکی آنها نیز که با موتوری کوچک کار می کنند و همچنین به یک سیستم فرستنده و گیرنده رادیویی نیز مجهز هستند به بازار آمده است. این ابزار برای اولین بار توسط ماهیگیران کانادایی اختراع شد و به سرعت در سراسر دنیا و هر مکانی که دارای زمستانهای سخت بود نشر پیدا کرد.

حال روش کار این ابزار را با هم مرور می کنیم.

همانطور که در شکل می بینید این ابزار ساده تشکیل شده از یک تخته اصلی با ابعادی حدودا ۲۰۰ سانتیمتر طول، ۲۵ سانتیمتر پهنا و ۴ سانتیمتر ضخامت و دو بازوی چوبی و فلزی . (البته در نظر داشته باشید که این ابزار در ابعاد مختلفی ساخته می شود و هرچه طول آن بیشتر باشد توانایی طی کردن مسافت بیشتری را خواهد داشت!). در انتهای بازوی فلزی ریسمان نصب می شود و از حرکات رفت و برگشتی همین بازو است که ابزار ما به حرکت در زیر یخ ادامه می دهد. اما توضیحی در مورد این دو بازوی چوبی و فلزی لازم است و آن این است که بازوی فلزی به دلیل اینکه می بایست در زیر آب پس از رها کردن ریسمان بر اثر وزن خود به حالت آویخته در آید حتما باید از فلز ساخته شود و یا اگر از چوب ساخته شد باید در انتهای آن یک قطعه سنگ جهت بالا بردن وزن این بازو بسته شود! باید توجه کنید که وزن این سنگ به اندازه ای باشد که در زیر آب بتواند به راحتی باعث آویخته شدن این بازو گردد! و اما بازوی چوبی اتفاقا باید از چوب ساخته شود که باعث شناوری آن در زیر آب گردد به این صورت که وقتی بازوی فلزی بر اثر رها کردن ریسمان به سمت پایین آویخته می شود، سر آزاد بازوی چوبی بصورت شناور در میان شکاف تخته اصلی حرکت کرده و به عقب برود. توجه داشته باشید که در انتهای سر آزاد بازوی چوبی یک قطعه فلزی تیز، جهت گیر کردن به زیر سطح یخ نصب می گردد که این قطعه نیز می تواند در طبیعت از یک تکه سنگ شکسته و تیز تهیه شود.

در انتهای این وسیله لیدرهای فلزی را ملاحظه می کنید که می تواند از چوب نیز ساخته شود و حتی تعداد آن نیز در برخی مدلها می تواند ۴ عدد باشد(۲عدد در ابتدا و ۲ عدد در انتهای ابزار) این قطعات به منظور حرکت روان تر ابزار در زیر یخ و همچنین کمتر شدن اصطکاک سطح تخته با زیر یخ در نظر گرفته می شود.

نمای کلی قسمت های مختلف ابزار (جهت نمایش واضح تر بر روی تصویر کلیک کنید)

معمولا سعی می شود جهت دید و کنترلی بهتر، ابزار را با رنگهایی مانند نارنجی یا قرمز که تضادی در زیر دریاچه ایجاد کند پوشش دهند.

نمای جانبی و شیوه عملکرد ابزار (جهت نمایش واضح تر بر روی تصویر کلیک کنید)

حال که نحوه عملکرد و ساخته شدن این ابزار را فراگرفته اید، به گام های استفاده از این ابزار می پردازیم. پس از اینکه حفره ای را بر روی یخ دریاچه ایجاد کردید، باید ابزارتان را از این حفره به نحوی وارد کنید که سطح صاف تخته در تماس با سطح زیر یخ دریاچه قرار گیرد و بر اثر ویژگی شناوری چوب، کاملا به زیر سطح یخ بچسبد و همچنین سر ابزار را به سمتی تنظیم کنید که قصد دارید ابزارتان به آن جهت حرکت کند. سپس ریسمانی را که به انتهای اهرم فلزی متصل است را پی در پی کشیده و رها می کنید. هنگامی که شما ریسمان را به سمت خودتان می کشید در واقع بازوی فلزی را به سمت تخته اصلی هدایت می کنید که این عمل باعث می شود بازوی چوبی، زاویه باز تری را پیدا کند و به صورت مستقیم در آید که همین اتفاق باعث می گردد تخته اصلی را به سمت جلو هل دهد. وقتی بازوی فلزی به منتهی علیه دامنه حرکتی خود می رسد باید ریسمان را آزاد کنید تا بازوی فلزی دوباره آویخته شود و باعث کشیده شدن بازوی چوبی به سمت عقب گردد! برخی برای اینکه متوجه شوند که چه زمانی بازوی فلزی به انتهای دامنه حرکتی خود رسیده است، یک قطعه فلزی را به زیر ابزار طوری نصب می کنند که با ایجاد یک صدای کلیک این موضوع را به فرد استفاده کننده مخابره کند. تکرار این حرکت رفت و برگشتی، باعث جلو رفتن پی در پی تخته اصلی تا مسافتی که شما جهت حفر حفره دوم در نظر گرفته اید خواهد شد.

این عمل را آنقدر تکرار کنید تا ابزارتان به اندازه و مسافت کافی رسیده باشد و سپس ابزار را از حفره دوم که ایجاد می کنید خارج کنید. به این طریق شما توانسته اید ریسمان را از حفره اول وارد و از حفره دوم خارج کنید و فقط کافی است که تور را به یک انتهای ریسمان بسته و با کشیدن طرف دیگر ریسمان، در زیر یخ دریاچه بگسترانید.

کلیپی از نحوه استفاده این ابزار

مدل های مشابهی از این ابزار ساخته می شود که برخی بسیار ساده تر اما با کارایی کمتر که با هل دادن در زیر یخ ، سر خورده و تا مسافتی پیش می روند و برخی همانطور که عرض کردم حتی دارای موتور الکتریکی برای حرکت در زیر آب بدون نیاز به بازوهای فلزی و چوبی و حتی نمونه هایی نیز به فرستنده و گیرنده رادیویی مجهز می شوند تا بتوانید به راحتی مکان ابزار را در زیر یخ و برف های قطور پیدا کنید و همان محل را حفر کنید.

امیدوارم از فراگیری روش فوق لذت برده باشید.

مدرس: علیرضا کیایی