مختصات جغرافیایی

موقعيت يك محل بر روي زمين :

با كشيدن يك سري خطوط دايره اي از شرق به غرب به دور كره زمين (موازي با خط استوا) و يك سري خطوط دايره اي از شمال به جنوب ، متقاطع و زاويه ساز با خط استوا و متقارب با قطب ها، يك شبكه اي از خطوط راهنما شكل مي گيرد كه هر نقطه اي را در سطح زمين قابل تشخيص مي كند.

عرض جغرافيايي موازي :

فاصله زاويه اي يك نقطه در شمال يا جنوب خط استوا ، عرض جغرافيايي ناميده مي شود . حاقه هاي دور كره زمين كه موازي با خط استوا هستند عرض جغرافيايي موازي يا خطوط موازي ناميده مي شود.

طول جغرافيايي خطوط نصف النهار :

سري دوم حلقه هاي حول كره زمين ، زاويه سمت راست عرض جغرافيايي كه از قطب ها عبور مي كنند طول جغرافيايي خطوط نصف النهار يا خطوط نصف النهار ناميده مي شوند.

يك نصف النهار به عنوان نصف النهار مبداء انتخاب شده است(نصف النهار صفر درجه) و اين نصف النهار از گرينويچ در انگلستان عبور مي كند.

فاصله هر نقطه شرقي يا غربي تا نصف النهار گرينويچ را طول جغرافيايي مي گويند.

مختصات جغرافيايي :

اندازه گيري زاويه اي را مختصات جغرافيايي مي گويند. هر دايره اي به 360 درجه تقسيم شده است كه هر درجه 60 دقيقه و هر دقيقه 60 ثانيه است.

عرض جغرافيايي :

با صفر درجه از خط استوا شروع مي شود، به سمت شمال و جنوب ،موازي خط استوا به 90 درجه تقسيم شده است و در نهايت به قطب شمال با عرض جغرافيايي شمالي 90 و قطب جنوب با عرض جغرافيايي جنوبي 90 مي رسد. در طرفين خط استوا ، عرض جغرافيايي مي تواند ارزش شمارشي مشابهي داشته باشد البته بايد جهت N و S آن هميشه مشخص شود.

طول جغرافيايي :

با صفر درجه از نصف النهار مبداء شروع مي شود. طول جغرافيايي در هر دو جهت شرق و غرب اندازه گيري مي شود . خطوط شرقي نصف النهار مبداء به 180 درجه تقسيم شده است و به نام طول جغرافيايي شرقي شناخته مي شود. خطوط غربي از نصف النهار مبداء هم به 180 درجه تقسيم و به نام طول جغرافيايي غربي ناميده مي شود. هميشه بايد جهت W و E آن مشخص شود. خطي كه دقيقا مقابل نصف النهار مبداء است مي تواند 180 درجه غربي يا شرقي باشد.

تمام مكان ها بر روي كره زمين داراي طول و عرض جغرافيايي هستند كه به عنوان مثال بصورت زير نشان داده مي شود:

عرض جغرافيايي ”00’15°32 N و طول جغرافيايي ”00’50°84 W

فاصله زاويه اي در سطح زمين :

1 درجه عرض جغرافيايي تقريبا 111 كيلومتر يا 69 مايل مي باشد.

1 ثانيه عرض جغرافيايي تقريبا معادل 30 متر يا 100 فوت مي باشد.

يك درجه طول جغرافيايي تقريبا معادل 111 كيلومتر يا 69 مايل مي باشد.

نصف النهار ها در قطبين به هم مي رسند بنابراين زاويه آنها صفر است.

براي مشخص كردن جهت و مكان از درجات استفاده كنيد.

1 درجه = 60 دقيقه

1 دقيقه = 60 ثانيه

ادامه دارد ….

نویسنده: علیرضا کیایی